ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ‘ΠΡΟΣΩΠΕΙΟ’

                                                                                                                                 (28 October 2014)

Ποιοι είμαστε και ποιοι φαίνεται ότι είμαστε;

Ο άνθρωπος πορεύεται ανάμεσα σε δύο μορφές ύπαρξης, σ’ αυτή που βιώνει με τον εαυτό του και σ’ αυτή που ζει και μοιράζεται με τους άλλους έξω από αυτόν. Βρίσκεται ανάμεσα σε δύο ‘πραγματικότητες’, στην εντελώς «δική του» (με τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις επιθυμίες του και εν τέλει την αλήθεια του) και στην πραγματικότητα που διαμορφώνει με τους συνανθρώπους του. Το ερώτημα, όμως, που προκύπτει είναι : «πόσο αυτές οι δύο πραγματικότητές του ταυτίζονται ;» Δεν υπάρχει κάτι που μας εμποδίζει να έρθουμε σ’ επαφή με τον εαυτό μας και κανονικά θα έπρεπε να συμβαίνει· αν δεν συμβαίνει σημαίνει πως υπάρχουν πλευρές μας άγνωστες που χρειάζεται να διερευνηθούν μέσα από ‘συνομιλία’ και χρόνο με τον εαυτό μας. Από την άλλη, αυτό που είμαστε για να το αισθανθούν ή να το αντιληφθούν οι άλλοι χρειάζεται να μεσολαβήσουμε εμείς οι ίδιοι εξωτερικεύοντας αυτά που συμβαίνουν εντός μας. Όπως κι εκείνοι αντίστοιχα το ίδιο για να ανακαλύψουμε την «αλήθεια» τους. Εμείς θα έρθουμε κοντά στους άλλους και εκείνοι κοντά σε μας μέσω της έκφρασης. Όταν, όμως , αυτό που φανερώνει στους άλλους δεν είναι αληθινό τότε η έκφραση γίνεται ψεύτικη και το προσωπείο προσαρμόζεται σ’ αυτόν που τελικά το φορά. Αυτό γίνεται για δύο λόγους: Είτε γιατί με το ψεύδος έχει κάποιος να αποσπάσει κάτι από τον άλλο, υλικό ή ηθικό όφελος, είτε γιατί εσωτερικά δε βιώνει το συναίσθημα που θα ήταν λογικό να δημιουργηθεί για κάτι που συμβαίνει σε κάποιο οικείο του πρόσωπο. Στην πρώτη περίπτωση είναι υποκριτής και έχει σκοπό να κρύψει αυτό που είναι, ενώ στη δεύτερη αυτό που δεν είναι κατασκευάζοντας εξ αρχής μια συμπεριφορά χωρίς να αισθάνεται το αντίστοιχο συναίσθημα εσωτερικά. Μοιάζει με το άδειο ρούχο χωρίς το ανθρώπινο σώμα που θα το αναδείξει.

Το προσωπείο φοριέται, ακόμα, για να υπηρετηθούν κοινωνικοί ρόλοι και στερεότυπα· όλα όσα θα ʾθελαν να δουν οι άλλοι σε μας, γονείς, σύντροφοι, κοινωνικός περίγυρος.. Κοινωνικές πεποιθήσεις, βιώματα και συμπεριφορές παλαιότερων γενεών στιγματίζουν την προσωπικότητά μας που παλεύει να νοιώσει το δικό της παλμό κάτω από το συντριπτικό βάρος όλων αυτών. Είναι ιδιαίτερα δύσκολο και ταυτόχρονα γενναίο να κάνει κανείς την προσωπική του ανατροπή και ν’ ανακαλύψει ό,τι είναι «δικό του». Αναγκάζεται, λοιπόν, να λειτουργεί συμβιβαστικά μέχρι να κατορθώσει να πετάξει τη μάσκα..

Ωριμάζοντας, ωστόσο, και γνωρίζοντας τον εαυτό μας αναγνωρίζουμε την αξία του. Έτσι, έχουμε συνειδητά περισσότερο ανάγκη για την αλήθεια μας, όποια κι αν είναι αυτή· και να τη βιώσουμε αλλά και να τη μοιραστούμε..

Ποιο είναι, λοιπόν, το πρόσωπο πίσω από το προσωπείο;

μάσκα δεν έχω να γυρνώ στο καρναβάλι ετούτο