Βία κατά των γυναικών

«Όταν γεννήθηκα, οι συγχωριανοί
μας, συλλυπήθηκαν τη μητέρα μου και κανείς δε συνεχάρη τον πατέρα μου..»
«..η μητέρα μου κι εγώ δε μπορούσαμε να βγούμε από το σπίτι χωρίς
κάποιον άρρενα συγγενή να μας συνοδεύει ακόμα κι αν ήταν ένα αγόρι πέντε
χρονών!» , «.. οι γυναίκες του χωριού σκέπαζαν το πρόσωπό τους
οποτεδήποτε έβγαιναν απ’ το πουρντάχ – τα ιδιαίτερα διαμερίσματά τους και
δεν αντάμωναν ούτε μιλούσαν με άντρες εφόσον δεν ήταν στενοί συγγενείς
τους», «..το να φοράς μπούρκα είναι σαν να περπατάς σκεπασμένη με ένα
μεγάλο υφασμάτινο κλουβί με μονάχα μια γρίλια για να βλέπεις, ενώ τις μέρες
που έχει καύσωνα η μπούρκα είναι ζεστή σαν φούρνος», «..οι Ταλιμπάν
είχαν απαγορεύσει στις γυναίκες ακόμα και να γελάνε μεγαλόφωνα ή να
φοράνε άσπρα παπούτσια, καθώς το άσπρο ήταν ένα χρώμα που ανήκει
στους άντρες», «..γυναίκες κατέληγαν στη φυλακή και υποβάλλονταν σε
βασανιστήρια μόνο και μόνο επειδή είχαν βαμμένα νύχια..»Οκτώβριος 2012: η Μαλάλα Γιουφζάι πυροβολείται στα 15 της από τους
Ταλιμπάν στο κεφάλι μέσα σε σχολικό λεωφορείο. Στο βιβλίο της, «Με λένε
Μαλάλα», αφηγείται πώς είναι να ζει ένα κορίτσι υπό το καθεστώς των
Ταλιμπάν, με ταπεινώσεις, δολοφονίες, χωρίς ανθρώπινα δικαιώματα,
εξηγώντας ότι η ίδια δέχτηκε τη δολοφονική επίθεση επειδή τόλμησε αυτή και η
οικογένειά της να μιλήσει και να αντισταθεί στην απαγόρευση πρόσβασης των
γυναικών στην εκπαίδευση.

«Όταν άνοιξε με πάταγο η πόρτα, αναπήδησα και σκέφτηκα ότι φυσούσε
πολύ εκείνη τη νύχτα. Πριν προλάβω να ανοίξω τα μάτια μου, αισθάνθηκα ένα
δρωμένο κορμί να κολλάει πάνω μου. Ανατρίχιασα. Ήταν αυτός! Τον
αναγνώρισα αμέσως από την ενοχλητική μυρωδιά του τσιγάρου και του κατ  
(μασώμενα φύλλα ναρκωτικού). Βρομούσε! Μύριζε σαν αγρίμι! Χωρίς να πει
λέξη, άρχισε να τρίβεται πάνω μου. «Αφήστε με ήσυχη, σας ικετεύω», είπα με
κόμπο στη φωνή και τρέμοντας. «Είσαι γυναίκα μου! Από σήμερα εγώ
αποφασίζω. Θα πρέπει να κοιμόμαστε στο ίδιο κρεβάτι..».

Λίγα χρόνια νωρίτερα αναδεικνύεται η ιστορία (Νοζούντ Άλι – 10 ετών
διαζευγμένη) ενός άλλου κοριτσιού 8-10 ετών που εξαναγκάζεται από τον
πατέρα της σε γάμο με άνδρα 20 χρόνια μεγαλύτερό της έναντι 540 ευρώ..
Εκείνη καταφέρνει να το σκάσει μετά από ξυλοδαρμούς και σεξουαλική
κακοποίηση, που είχε υποστεί από το ‘σύζυγό της,’ και ν’ απευθυνθεί σε
δικαστήριο προκειμένου να αποκτήσει την ελευθερία της, αφού και ο πατέρας
της είχε αρνηθεί να τη βοηθήσει.
Οι ιστορίες της Μαλάλα από το Πακιστάν και της Νοζούντ Αλί από την Υεμένη
είναι παραδείγματα της τυπικής ζωής, σε κράτη του λεγόμενου τρίτου κόσμου,
κοριτσιών και γυναικών καταδικασμένης στην αθλιότητα και την οποία
εξαναγκάζονται να ζουν. 

Κι αν αυτές είναι ιστορίες που
σοκάρουν για τον κόσμο της Ανατολής εξαιτίας της απόλυτης φτώχειας, της
άγνοιας, του ακραίου συντηρητισμού και της απόγνωσης, αυτό δε σημαίνει
πως δεν συμβαίνουν δίπλα μας αντίστοιχα περιστατικά παιδοφιλίας και
ενδοοικογενειακής βίας στον κόσμο το Δυτικό που θεωρείται ότι έχει
προχωρήσει πολύ σε θέματα ανθρωπισμού, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και
ισότητας. Και το ακόμα πιο συγκλονιστικό είναι ότι παρ’ ότι υπάρχουν νόμοι
που μπορούν να δικαιώσουν τα θύματα και παρ’ ότι κοινωνικά ομολογείται ότι
η άσκηση βίας σε οποιαδήποτε μορφή είναι καταδικαστέα η πλειονότητα των
γυναικών αυτών δεν το καταγγέλλει.. 

Κι όταν, όμως, η βία δεν ασκείται στην ωμή και εντελώς εμφανή της μορφή ασκείται μέσω στερεοτύπων,
προκαταλήψεων και σεξισμού που λειτουργούν (κατα)πιεστικά για το γυναικείο
φύλλο. Τα στερεότυπα, αυθαίρετες γενικεύσεις και απλουστεύσεις
αντιμετωπίζουν τις γυναίκες απλώς ως μια κατηγορία ανθρώπων που
χαρακτηρίζονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο μόνο και μόνο εξαιτίας του
φύλου τους και τις υποχρεώνουν από πολύ νωρίς και ασυνείδητα να
μαθαίνουν να ζουν ‘με γυναικείο’ τρόπο. Πολύ ισχυροί μηχανισμοί διάδοσης και
διατήρησης τους αποτελούν τα ΜΜΕ που έχουν περάσει το πώς πρέπει να
είναι μια γυναίκα εξωτερικά και εσωτερικά, πώς να συμπεριφέρεται με
απώτερο στόχο την ‘κατάκτηση’ του άνδρα· ενώ για σημαντικές γυναικείες
προσωπικότητες σπάνια αφιερώνεται λίγος χρόνος από εκείνα. Γιατί ως
σημείο αυτοαναφοράς της και νόημα του χρόνου της και της ζωής της ορίζεται
η προσέλκυση του αρσενικού… Αυτό, της στερεί από την ελεύθερη ανάπτυξη
του χαρακτήρα της και της προσωπικότητάς της για να μπορεί να διεκδικεί
αυτά που θέλει αλλά κι αυτά που αξίζει...

Τα στερεότυπα, από την άλλη,
έχουν δημιουργήσει την προκατάληψη περί ‘ασθενούς φύλου’, η οποία με τη
σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε πρακτικές διάκρισης. Στον εργασιακό τομέα
δεν αρέσει η γυναίκα καριέρας γιατί ο ανταγωνισμός θεωρείται ότι αφαιρεί τη
θηλυκότητά της ή προτιμώνται άντρες σε υψηλόβαθμες θέσεις ιδιωτικού τομέα
είτε επειδή θεωρούνται ικανότεροι είτε επειδή οι γυναίκες απολύονται λόγω
εγκυμοσύνης.. Εξαιρετικά αντιφατικό είναι όμως ότι ενώ θεωρείται ‘ασθενές’
αναλαμβάνει όλα τα ‘βάρη’ μιας οικογένειας, ως εργαζόμενη εντός και εκτός
σπιτιού.. Όπως αντιφατικό είναι και η θεωρούμενη ως «φυσική» εκμετάλλευση
της γυναικείας σεξουαλικότητας στην πορνογραφία, την πορνεία και την
παράνομη διακίνηση γυναικών (trafficking).

Τέλος, επειδή η όποια πραγματικότητα αποτυπώνεται στην ίδια τη γλώσσα : η
λέξη άνθρωπος, μολονότι διακρίνεται από τη λέξη άντρας, είναι συνώνυμη του
φύλου όχι του είδους. Ακόμα και ο όρος θεός ως άυλη ουσία απεικονίζεται από
όλες τις μονοθεϊστικές θρησκείες ως άντρας, καθ’ ομοίωση του άρρενος
‘ανθρώπου’.  

Η μοναξιά των ανθρώπων..

Ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει μόνος. Όσο κι αν το θεωρεί αυτό, έχει ανάγκη να συνυπάρχει με άλλους ανθρώπους, να επικοινωνεί , όχι μόνο λεκτικά αλλά και ψυχικά, να μοιράζεται και να νοιώθει ότι ανήκει κάπου. Όλοι αναζητάμε τον ιδανικό έρωτα, την ιδανική φιλία, την ιδανική σχέση, διαπιστώνοντας με απογοήτευση πως δεν την έχουμε. Έχουμε, άραγε, μερίδιο ευθύνης γι’ αυτό;
Πρώτα απ’ όλα, χρειάζεται να γνωρίζουμε ποιοι είμαστε και τι θέλουμε από τους άλλους ανθρώπους. Σήμερα, που όλα είναι εύκολα και επιδερμικά, απέχουμε, νομίζω, κατά πολύ από την έννοια της αυτογνωσίας και της αυτοκριτικής και το τελευταίο είναι σημαντική προϋπόθεση του πρώτου. Η απόσταση από τον εσωτερικό εαυτό δεν μας επιτρέπει να πλησιάσουμε τον άλλον άνθρωπο. Οι βαθύτερες ανάγκες και επιθυμίες μας, τελικά, μοιάζουν να ικανοποιούνται εύκολα και αβασάνιστα μέσα από άλλες υλικές - επιφανειακές ‘επιλογές’.
Από την άλλη, είμαστε αρκετά περιχαρακωμένοι γύρω από ένα υπέρμετρο εγώ χωρίς να είμαστε καθόλου διατεθειμένοι να προσπαθήσουμε για μια σχέση ουσίας, αληθινής επαφής και αγάπης. Δεν μπορούμε να διανοηθούμε σχεδόν ότι οι άλλοι παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή μας και κυρίως στην ευτυχία μας, την οποία, δυστυχώς, θεωρούμε καθαρά ατομική υπόθεση ή καλύτερα ‘ατομικιστική’.. Έτσι, προτιμάμε τη μοναξιά με την έννοια της ψυχικής απόστασης και του ψυχικού κενού που διαρκώς διευρύνεται μέσα από έναν φαύλο κύκλο επιλογών επιφανειακών-ευκαιριακών σχέσεων που αποκρύπτουν πρόσκαιρα την αλήθεια του ότι κατά βάθος καταλήξαμε μόνοι.
Παράλληλα, οι ενήλικες σχέσεις πολλές φορές χαρακτηρίζονται από ιδιοτέλεια.. Αυτό σημαίνει πως οι σχέσεις δεν χτίζονται επειδή υπάρχει ειλικρινές ενδιαφέρον προς τους άλλους αλλά κυρίως επειδή έχουν να επωφεληθούν από εκείνους σε υλικό ή ακόμα και συναισθηματικό επίπεδο. Οι άλλοι γίνονται διαρκώς τα μέσα ικανοποίησης του Εγώ τους που διατρανώνεται καθώς γίνεται απαιτητικότερο.. Ο ένας πόλος είναι αυτός που δίνει, προσφέρει, παρέχει και ο άλλος είναι εκείνος που δέχεται και αποκομίζει.
Οι κοινωνικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια λόγω της κρίσης εμποδίζουν την ανάπτυξη υγιών σχέσεων. Απ’ το προηγουμένως κυνήγι της ευημερίας έχουμε οδηγηθεί στο κυνήγι της εξασφάλισης των βασικών αναγκών. Ή , πολλοί νέοι αγωνίζονται να αποκτήσουν όλο και περισσότερα προσόντα, ώστε να έχουν περισσότερες πιθανότητες για μια θέση εργασίας, αφού αποκλείονται από την αγορά λόγω έλλειψης εμπειρίας.. Επομένως, οι έντονοι ρυθμοί ζωής συνεχίζουν να εξοβελίζουν ή να υποβαθμίζουν την ανάγκη της συναισθηματικής επαφής μεταξύ των ανθρώπων.
Τελικά, οι αληθινές ανθρώπινες σχέσεις είναι πυλώνας της προσωπικής ευτυχίας του ανθρώπου και μόνο με αυτές ή μέσα σ’ αυτές μπορεί να αισθανθεί βαθιά ευτυχισμένος και ισορροπημένος. Το να φτάσουμε στην πραγματική ευτυχία, δεν αποτελεί ανέφικτο στόχο• είναι μια απλή συνταγή (αρκεί να το αντιληφθούμε) με προϋπόθεση την απεξάρτησή από την ύλη και τον εγωκεντρισμό.

Είμαστε ελεύθεροι;;

Όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και επηρεάζουν τη ζωή μας άμεσα και έμμεσα, ως άτομα αλλά και ως έθνος, μέλη ενός ευρύτερου κοινωνικού, οικονομικού συστήματος, μου έδωσαν το ερέθισμα να αναρωτηθώ αν και ως ποιο βαθμό είμαστε ελεύθεροι σήμερα αλλά και γενικότερα ως φύση μέσα από τη δική μου οπτική. Όλο το καλοκαίρι μαίνονταν πόλεμοι σε διάσπαρτα σημεία του πλανήτη σκεπτόμενη πως αυτοί οι άνθρωποι αναγκάστηκαν να υποστούν μια τραγική μοίρα που συμφέροντα άλλων είχαν ορίσει.. Σε άλλες χώρες, όπως στη δική μας, πολιτικές δεν παύουν να στερούν όνειρα, φιλοδοξίες, ευκαιρίες και ποιότητα ζωής από πολύ μεγάλη μερίδα ανθρώπων χωρίς την πραγματική συγκατάθεσή τους. Ακόμα κι αν εθνικά είμαστε ελεύθεροι, έχουμε υποδουλωθεί ως άτομα με πολλούς τρόπους..

Ναι! η μοίρα του ανθρώπου είναι ο χαρακτήρας του αλλά πώς εκείνος έχει διαμορφωθεί; Κάθε άνθρωπος έχει δημιουργηθεί και μεγαλώσει με συγκεκριμένα γονιδιακά και κοινωνικά δεδομένα και ο χαρακτήρας του είναι αποτέλεσμα της ένωσης αυτών των δύο. Όσα πράττει, επιλέγει ή πρόκειται να επιλέξει είναι ως ένα σημείο ελεύθερα. Οι σταθερές αυτές που τον έχουν καθορίσει έχουν προκαθορίσει ως ένα βαθμό τη ζωή του. Ακόμα και κάποιες εμπειρίες του είναι αποτέλεσμα κάποιων καταβολών του. Πάντα, ωστόσο, υπήρξαν περιπτώσεις ανθρώπων που κατόρθωσαν ανατροπές σε επίπεδο χαρακτηρολογικό και κοινωνικό.

Πόσο εφικτό, όμως, είναι για κάθε παιδί που ζει τη φρίκη του πολέμου να έχει κάποια στιγμή την ευκαιρία της εκπαίδευσης, εφόσον οι υποδομές της χώρας του έχουν καταστραφεί εντελώς ή σε άλλη περίπτωση να διαφύγει από τη χώρα με τους γονείς του και να αναζητήσει κάπου αλλού τη μοίρα του; Και πώς θα είναι αυτή η ζωή του μετά..; Αντίστοιχα, σε χώρες που έχουν μεν ειρήνη αλλά τεράστια οικονομικά προβλήματα, πόσο εφικτό είναι ν’ αποφύγει ένας νέος ένα δυσοίωνο, γκρίζο μέλλον μέσα από μια καλή επαγγελματική ευκαιρία μεταναστεύοντας σε χώρα με ανθεκτικότερες δομές από τη δική του; Κι όταν κάθε χώρα δεν στηρίζει και στέκεται απέναντι στους νέους της, το μέλλον και η ελπίδα του κάθε τόπου στερώντας τους με οποιοδήποτε τρόπο τις δυνατότητες να πραγματοποιήσουν όνειρα και φιλοδοξίες μέσα ή έξω από τη χώρα, κι αυτό ως έλλειψη ελευθερίας ορίζεται..

Από την άλλη, ο άνθρωπος ως ανώτερο και πολύπλοκο ον αξίζει πολλά περισσότερα από το να χρησιμοποιείται ως μηχανή που παράγει και καταναλώνει. Διαθέτει άλλες δύο πτυχές, πέραν του σώματος, που έχει ανάγκη να τροφοδοτεί, το πνεύμα και την ψυχή. Αυτή η μονομέρεια της σύγχρονης εποχής και ιδιαίτερα αυτής της περιόδου τον εγκλωβίζει και τον υποδουλώνει σ’ ένα σύστημα τρόπου ζωής χωρίς ελεύθερη σκέψη, προβληματισμό, συναίσθημα, δημιουργικότητα. Η αγοραστική δύναμη μοιάζει να ʾναι το μόνο που μετράει ειδικά τώρα που το βιοτικό επίπεδο μεταβάλλεται με αχαλίνωτο πτωτικό ρυθμό.. Έτσι, μέσα από την αίσθηση του ανικανοποίητου γίνεται περισσότερο οδυνηρό και επιτακτικότερο το αίτημα της κατανάλωσης. Κι όλα αυτά γιατί δεν μπορεί να απεξαρτηθεί από μια στάση ζωής που η διαφήμιση, το μάρκετιγκ και η αποτυχία της εκπαίδευσης έχουν ριζώσει βαθιά μέσα του τον υλισμό. Ένας τέτοιος άνθρωπος, όμως, είναι καταδικασμένος σε επαχθείς εξαρτήσεις απ’ τις οποίες δεν μπορεί ν’ απαλλαγεί και σε ένα πολύ ισχνό φάσμα επιλογών που καλείται να κάνει. ‘Ενας τέτοιος άνθρωπος εξαρτάται από άλλους και γίνεται θύμα της δικής του άγνοιας, δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες των πράξεών του.. Γίνεται ανίκανος να αντιδράσει και να αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις γιατί η δουλεία μοιάζει η μόνη ασφάλεια..

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα του ιστολογίου

Πρώτα απ' όλα να συστηθώ... Είμαι η Ιωάννα Ζακυνθινού, είμαι απόφοιτη Φιλολογίας του ΑΠΘ, και εδώ και μερικά χρόνια εργάζομαι στο χώρο αυτό, ενώ κάνω παράλληλα σπουδές στην ψυχολογία.

Πώς ξεκίνησα να γράφω... Η σχέση μου με το γράψιμο προέκυψε πριν 3 χρόνια περίπου όταν μου δημιουργήθηκε η μεγάλη ανάγκη να φανερώσω σκέψεις και προβληματισμούς που ζητούσαν να αποτυπωθούν ώριμοι πια στο χαρτί. Ως σημαντική αφορμή λειτούργησε ένα μουσικό website και ιντερνετικό ραδιόφωνο που έψαχνε άτομα να γράφουν με κέφι και δημιουργικότητα για θέματα ευρύτερα πέραν της μουσικής. Αυτή ήταν η αρχή, λοιπόν, για να συνειδητοποιήσω ότι είναι μια πλευρά του εαυτού μου που θέλω στο εξής να 'ναι παρούσα και ενεργή. Γιατί στη ζωή οφείλεις κάποια στιγμή στον εαυτό σου να κάνεις όχι μόνο αυτά που πρέπει ή μπορείς αλλά κι εκείνα που σ' ευχαριστούν! Οφείλεις πάνω απ' όλα να είσαι ο εαυτός σου αφού τον ανακαλύψεις. Όταν συμβεί αυτό, τα υπόλοιπα θα μοιάζουν ευκολότερα..

Αυτή ήταν η αρχή,λοιπόν... Λίγο παρακάτω δημιούργησα το δικό μου μπλογκ για να μπορώ να κινούμαι ελεύθερα στη θεματολογία, το χρόνο, και να εκφράζομαι αποκλειστικά μέσα απ' τον δικό μου ψηφιακό "εαυτό"..  Ελπίζω, με αυτά που γράφω να καταφέρω έστω και στιγμιαία να εγείρω το δικό σας προβληματισμό τη σκέψη και το συναίσθημά σας.. :)

Και Έτσι για την ιστορία του πράγματος: 

Η Κόμη της Βερενίκης είναι αστερισμός που οφείλει το όνομά του στους Πτολεμαίους. Η Βερενίκη, η σύζυγος του Πτολεμαίου Γ', αφιέρωσε στη θεά Αφροδίτη την πλούσια κόμη της ζητώντας να γυρίσει ο άνδρας της σώος από τον (Γ' Συριακό) πόλεμο.Το ιστολόγιο αυτό διαθέτει καθαρά προσωπικές απόψεις, σκέψεις, προβληματισμούς..καθώς και αναφορές σε αγαπημένα βιβλία που βοήθησαν στη μέχρι τώρα διαμόρφωση του σκεπτικού μου. Γιατί μερικές φορές τα ταξίδια, δε χρειάζεται να είναι κυριολεκτικά..

So, welcome to my space..

*Τα πρώτα μου άρθρα ήταν γραμμένα για το μουσικό site που πλέον δεν υφίσταται... Θέλω όμως να τα διατηρήσω ζωντανά..